Beleggers kijken met bijzondere aandacht naar de resultaten van beursgenoteerde bedrijven over het eerste kwartaal. Dit tegen de achtergrond van grote macro-economische onzekerheden over de hoge inflatie, stijgende kosten en de oorlog in Oekraïne.

Woensdag kwam in Nederland chipmachinefabrikant ASML met de resultaten naar buiten, en gaven Heineken en Just Eat Takeaway een eerste indicatie over de resultaten in de eerste maanden van dit jaar.

Het aandeel ASML noteerde woensdag kort na de opening van de beurs in Amsterdam 2,5 procent hoger, het aandeel Heineken won ruim 3 procent en Just Eat Takeaway klom ook 3 procent.

ASML kan vraag niet bijbenen met productie chipmachines

Chipmachinefabrikant ASML heeft in de eerste drie maanden van het jaar een lagere omzet geboekt dan een jaar eerder. De vraag naar apparatuur om halfgeleiders te maken is door chiptekorten nog altijd erg groot, maar volgens het Veldhovense bedrijf blijft de eigen productiecapaciteit achterlopen. Uitgaven om meer te kunnen produceren namen ook een hap uit de winst.

In het eerste kwartaal verkocht ASML voor 3,5 miljard euro aan machines voor chips en aanverwante onderhoudsdiensten. Dat was een jaar eerder nog krap 4,4 miljard euro. Daarbij speelt ook mee dat de chipmachinefabrikant omzet van de verkoop van zijn zeer geavanceerde machines pas in de boeken kan zetten na tests op locaties van klanten. De winst kwam uit op 695 miljoen euro, tegenover 1,3 miljard euro in de eerste drie maanden van 2021.

"We zien nog altijd dat de vraag naar onze systemen groter is dan onze huidige productiecapaciteit", aldus topman Peter Wennink in een commentaar op de cijfers. Wennink waarschuwde eerder in een interview met zakenkrant Financial Times al dat het veel tijd kost om uit te breiden. Toch was de omzet aan de hoge kant van de eigen verwachtingen van ASML.

De komende tijd verwacht ASML wel veel meer omzet te boeken dan in het voorbije kwartaal. Het bedrijf rekent op 5,1 miljard euro tot 5,3 miljard euro aan opbrengsten en in het eerste kwartaal had het bedrijf voor ruim 7 miljard euro aan bestellingen binnen.

De kosten stijgen bij ASML onder meer doordat er meer personeel nodig is, legt financieel directeur Roger Dassen uit. Omdat het bedrijf vooral zeer hoogopgeleide medewerkers nodig heeft, is er felle concurrentie met andere technologiebedrijven, wat de loonkosten ook opdrijft. Daarnaast stijgen de prijzen voor sommige materialen en onderdelen door schaarste.

ASML maakt de geavanceerdste chipmachines die er voorhanden zijn, zoals de hypermoderne EUV die steeds snellere en efficiëntere halfgeleiders kan maken. Over de vraag naar die apparatuur maakt het bedrijf zich vooralsnog geen zorgen. Grote klanten als de Taiwanese chipproducent TSMC hebben onlangs investeringen van tientallen miljarden euro's aangekondigd in nieuwe fabrieken.

Om die vraag bij te benen wil ASML in 2025 in staat zijn negentig EUV's, die zo'n 100 miljoen euro per stuk kosten en zo groot zijn als een bus, af te leveren. Vorig jaar verkocht het bedrijf 42 van dit soort machines.

Heineken: positief effect afbouw coronamaatregelen, bierprijzen omhoog

Bierbrouwer Heineken gaf woensdag aan dat de prijs van een biertje de komende tijd kan stijgen. Het bedrijf zal de kosten voor duurdere grondstoffen als graan waar mogelijk doorberekenen, geeft het aan bij de resultaten van het afgelopen kwartaal. In de eerste drie maanden profiteerde Heineken ook al van hogere prijzen voor bier, maar ook van de terugkeer van Europeanen en Aziaten naar cafés.

De prijs van graan en energie stegen al langer, maar door de oorlog in Oekraïne gingen die nog harder omhoog. Bovendien betekent een langere oorlog in Oekraïne ook minder graan op de wereldmarkt, aangezien dat land een grote graanproducent is.

De al doorgevoerde prijsverhogingen waren een van de redenen dat Heineken de omzet met ruim een derde opvoerde ten opzichte van een jaar eerder, tot bijna 7 miljard euro. Dat deed het bedrijf door 5 procent meer bier te verkopen. In Europa was de toename van de bierverkoop met ruim 15 procent veel groter, maar dat is deels ook te danken aan het feit dat vorig jaar in het eerste kwartaal nog lockdowns van kracht waren.

In Nederland steeg de hoeveelheid door Heineken verkocht bier met meer dan 30 procent en in Frankrijk en Italië met meer dan 20 procent. In het Verenigd Koninkrijk werd zelfs ruim 40 procent meer bier verkocht. In Spanje had Heineken last van een staking van vrachtwagenchauffeurs en bleef de groei achter.

Behalve meer bierverkoop zet ook de groei van de wat duurdere premiumbieren, zoals bier van het merk Heineken, door. Ook dat helpt de omzet van Heineken, maar ook de winst. Die kwam uit op 417 miljoen euro, tegenover 168 miljoen euro in de eerste drie maanden van 2021.

In de winst is de afschrijving van circa 400 miljoen euro voor het beëindigen van de Russische activiteiten nog niet opgenomen. Meer informatie daarover geeft het bedrijf bij de cijfers over het eerste halfjaar.

Just Eat Takeaway: moederbedrijf Thuisbezorgd denkt na over verkoop Amerikaanse tak

Maaltijdbezorger Just Eat Takeaway, bekend van Thuisbezorgd.nl, denkt erover om zijn Amerikaanse dochter Grubhub te gaan verkopen. De miljardenovername van dat onderdeel werd vorig jaar pas afgerond, maar bij aandeelhouders is de laatste tijd onvrede ontstaan over de beurswaarde van het bedrijf. Activistische beleggers drongen er daarom op aan Grubhub snel weer af te splitsen of te verkopen, wat zou moeten helpen om de eigen beurswaarde op te voeren.

Geruchten dat Grubhub in de etalage zou staan werden eerder nog tegengesproken door Just Eat Takeaway. Het bedrijf zegt nu in een toelichting bij de kwartaalresultaten adviseurs in de hand te hebben genomen om zijn opties voor het onderdeel te onderzoeken. Er wordt niet alleen gekeken naar een volledige verkoop van Grubhub, maar ook een gedeeltelijke verkoop of het in zee gaan met een partner zouden tot de mogelijkheden behoren. Volgens Just Eat Takeaway is nog niet zeker of de verkenning tot een deal zal leiden en hoe lang dit proces zal duren.

De stap betekent een fikse koerswijziging. Met de overname van Grubhub was meer dan 7 miljard dollar gemoeid. Topman Jitse Groen stelde vorig jaar juni bij de afronding van de deal nog dat hij altijd had geloofd dat de combinatie van zijn bedrijf met Grubhub een "winnende combinatie" is. Grubhub werkt samen met meer dan 300.000 restaurants en is een grote speler in de Verenigde Staten. Er waren recent ook al berichten dat er partijen zijn die Grubhub wel zouden willen overnemen. De naam van rivaal Uber Eats dook op, al was onduidelijk hoe betrouwbaar die informatie was.

Door het einde van de coronalockdowns moet Just Eat Takeaway de laatste tijd moeite doen om de bestellingen bij zijn platforms op peil te houden. Groen heeft de indruk dat dit aardig is gelukt. Het aantal orders lag in het eerste kwartaal dit jaar slechts 1 procent lager dan in dezelfde periode vorig jaar, toen mensen nog wegens coronaregels massaal thuis zaten en veel maaltijden bestelden bij restaurants. Het ging gemiddeld wel om wat duurdere bestellingen, maar ook hier is de periode van sterke groei duidelijk voorbij.

De onderneming heeft haar verwachtingen voor de zogeheten transactiewaarde voor heel dit jaar wat versoberd. Just Eat Takeaway is ook nog steeds verlieslatend, al worden daar nu geen cijfers over verstrekt. Groen verwacht dat de resultaten gedurende het jaar geleidelijk zullen verbeteren. Hij hoopt dan volgend jaar, gecorrigeerd voor posten als rente en belastingen, een positief resultaat in de boeken te zetten.

Netflix verliest abonnees, koers daalt met 20%

Streamingvideodienst Netflix maakte dinsdagavond nabeurs bekend dat er aan het einde van het eerste kwartaal 200.000 betalende gebruikers minder waren dan drie maanden eerder. Voor het Amerikaanse bedrijf betekent dat de eerste neergang in abonnees sinds 2011. Bovendien rekent het bedrijf erop in het lopende kwartaal nog eens twee miljoen betalende klanten te verliezen.

In de nabeurshandel in de Verenigde Staten verloor het aandeel Netflix 20 procent van zijn waarde.

Netflix geeft al langer aan dat de cijfers de afgelopen jaren vertekend waren. Door de coronapandemie bleven wereldwijd mensen meer thuis en was er veel behoefte aan vermaak. Maar inmiddels kunnen in veel landen mensen weer naar cafés, restaurants en bioscopen en zegt een deel hun Netflix-abonnement op. Ook de toegenomen inflatie speelt een rol als een factor waardoor sommige mensen hun uitgaven tegen het licht gaan houden.

Volgens het bedrijf is verder de concurrentie van andere streamingdiensten toegenomen. De afgelopen jaren gingen onder meer Disney+, HBO Max en in Europa ook Viaplay in steeds meer markten van start.

Tenslotte is ook het delen van inloggegevens een probleem voor Netflix. Het bedrijf zegt dat zo'n 100 miljoen huishoudens de streamingdienst bekijken zonder daarvoor te betalen. Dat aantal komt bovenop de circa 222 miljoen betalende huishoudens. Netflix wil die meekijkende huishoudens ook aanspreken. In Latijns-Amerika heeft de dienst al geëxperimenteerd met een abonnement voor meerdere huishoudens.

Verder moeten de bestaande gebruikers door betere suggesties en veel nieuwe series en films overgehaald worden om langer lid te blijven. Onlangs introduceerde Netflix al een nieuw beoordelingssysteem met naast een duimpje omlaag en een duimpje omhoog ook twee duimpjes omhoog kan worden gegeven.

In het afgelopen jaar waren de series Bridgerton en Inventing Anna grote hits. Ook de documentairefilm Tinder Swindler de film The Adam Project scoorden goed. In de komende periode komt er onder meer een nieuw seizoen van de hitserie Stranger Things uit.

Ondanks de tegenvallende gebruikersaantallen steeg de omzet op jaarbasis met 10 procent tot een kleine 7,9 miljard dollar, omgerekend zo'n 7,3 miljard euro. Dat kwam onder meer doordat Netflix de prijzen van zijn abonnementen verhoogde. De winst kwam uit op 1,6 miljard dollar, wat een daling was ten opzichte van een jaar geleden.

LEES OOK: Historische omslag op de beurs nabij: rente stijgt na 40 jaar van dalingen, opmars aandelen valt stil